27 april was het 5 jaar geleden dat mijn grootste leermeester, inspirator en vader ergens aan het einde van de ochtend en het begin van de middag zijn laatste adem uitblies. Hij zou een paar weekjes later 89 zijn geworden.
Hij was emigrant. Net zoals alle trotse Indo's zou hij de term zelf nooit gebruiken. Ondanks zijn donkere uiterlijk en zijn accent voelde hij zich Nederlander. Hij kwam immers uit Nederlands-Indië. Maar de Nederlanders dachten daar duidelijk anders over. Terwijl iedereen wist dat Nederlands de voertaal was waar hij vandaan kwa, kreeg hij bij zijn aankomst een Nederlands kinderboek voor kleuters om Nederlands uit te leren. En net zoals vele indo's knikte hij beleefd en nam het boekje aan. Later vertelde hij dat die mensen daar waarschijnlijk ook niets aan konden doen omdat ze niet beter wisten. En dat kon hij ze toch niet kwalijk nemen.
Net zoals zijn generatie-genoten had het leven van mijn vader grotendeels op een scharnierpunt van twee tijdvlakken plaatsgevonden. Daardoor was hij niet alleen pijnlijk getuige van een wereldoorlog en de verbanning uit zijn geboorteland, ook zag hij in zijn leven de eerste auto's rijden en uiteindelijk spaceshuttle's de ruimte in vertrekken.
Het moet niet makkelijk zijn geweest om zelf grootgebracht en opgevoed te worden in een post-industrieel koloniaal Nederlands-Indië en later zijn vier kinderen te moeten opvoeden in een tijd van protest en technologische reuzenstappen. Ondanks het feit dat hij eigenwijs kon zijn stond hij uiteindelijk open voor nieuwe inzichten. Was hij -weliswaar na lange discussies- in staat om zijn visie te wijzigen en in te zien dat hij het misschien wel mis kon hebben.
Zo was hij opgevoed met het gegeven dat een goede stabiele baan geluk betekende. En daarom juist zo bijzonder dat hij mij vol liefde toeliet om allerlei opleidingen en vage dromen te volgen. Dat hij mijn eerste onzekere stappen als ondernemer toejuichte.
Hij was niet een man die te koop liep met zijn vermogen om te fantaseren en te dromen. Toch heeft mijn vader zijn jaren in een Japans concentratiekamp overleeft door in zijn hoofd een niet bestaande gedetailleerde wereld te creëren waar hij naar toe kon vluchten. Een wereld waar alles perfect was en waar hij alles onder controle had. Waar niet de brute bewakers je ieder moment konden mishandelen of vermoorden. Een wereld die er voor zorgde dat hij de moed niet liet varen. Zijn grenzeloze fantasie redde hem letterlijk zijn leven.
En nu heb ik die fantasie. En leer mijn kinderen dat hun fantasie goud is. Dat papa daar andere mensen blij mee maakt en er zijn geld er mee verdiend en dat diezelfde fantasie Opa zijn leven heeft gered. En hoop ik dat ik mij net zo kan aanpassen aan de tijd zoals mijn vader dat heeft gedaan. Dat ik leer van mijn kinderen en dat ik hun dingen kan leren zonder belerend te zijn. Kan toegeven fout te zitten en kan inzien dat mijn visie wellicht niet altijd de juiste hoeft te zijn.
Op mijn allereerste gepubliceerde verhaal schreef ik op de omslag;
'Opgedragen aan de man die mij zoveel
heeft gegeven en van wie ik zoveel heb mogen leren.
'Kijk eens pap, wat ik gemaakt heb!'
En dat gevoel heb ik nog steeds bij alles wat ik doe. En ik weet dat hij over mijn schouder meekijkt en geniet als ik weer wat nieuws laat zien.
Patz
Ps. Edward van der Sloot werd geboren op 15 mei 1917 te Tjimahi, Nederlands-Indië en stierf op 27 april 2006 in Delft, Nederland.
