zondag 21 augustus 2011

Weer wat geleerd (van mijn kids).

Jarenlang was het mijn doel; van mijn hobby mijn werk maken. En na heel lang zwoegen kreeg ik het voor elkaar. Vier jaar lang was ik eigenlijk alleen nog maar bezig met het Circus. Omdat het ook mijn hobby was was het Circus natuurlijk minimaal 15 uur per dag mijn ding. En ik merkte dat dat onlangs een wat onbevredigend gevoel gaf.

Ik ontdekte namelijk dat ik behoefte had om ook wel eens niet met het Circus bezig te zijn. Om even mijn kop rust te geven.

Mijn probleem; Alle dingen die ik doe hebben een koppeling met het Circus. Als ik lees, kijk ik steeds naar hoe het verhaal in elkaar zit, als ik ontwerp of schets heeft het altijd met het Circus te maken, als ik wandel denk ik aan het Circus, als ik musea bezoek denk ik aan hoe ik die dingen in een verhaal kan stoppen. Zelfs als ik fotografeer -wat ik de laatste tijd ook weer graag doe- ben ik stiekem altijd op verhalenjacht...

Een vriend met hetzelfde dilemma vertelde mij dat hij zijn ding gevonden had; Sport. Dat zou een ding kunnen zijn. Zou je denken. Maar sport is niet mijn ding. Ik beschouw sport als broccoli, het is nodig om gezond te blijven, maar echt lol heb ik er niet in.

En weer waren het mijn kinderen die mij iets leerde.

Julius wilde namelijk dolgraag eens een bouwpakket maken. Jullie kennen ze vast wel. Vliegtuigjes. tanks, auto's. Jongensdingetjes. Lijm, verfjes, mesjes, kwastjes, bouwplannen. Dat soort dingen. Natuurlijk wilde Julius het wel samen met mij doen dus op een mooie dag fietste ik met Julius (en zijn spaarpot) naar een bouwpakkettenwinkel.

Natuurlijk deed ik het voor Julius. Maar wat was het toch leuk! Avonden zat ik samen met Julius aan de eettafel te klooien. En als Julius wat anders ging doen ging ik nog even door. Nog even een dingetje afmaken. En de volgende dag fietste ik nog even langs de bouwpakketten winkel om een pincet te kopen. Of een potje verf.

Ik wilde het eerst niet toegeven, maar uiteindelijk heb ik me er maar bij neergelegd; Ik heb er lol in. Dat gepriegel en geklooi, het maakt mijn hoofd los. Na een avondje klooien voelt het aan alsof ik gemediteerd heb. En Julius gaf me het laatste duwtje; met een 'ik snap je probleem niet' blik op zijn koppie vaagde hij al mijn bezwaren weg met een 'als je er lol aan hebt...'

En van de week kocht ik mijn eerste 'eigen' bouwpakket. Samen met mijn spaarpot en Julius die met mij meeging. Omdat bouwpakketten ook zijn ding is. Ik heb geen idee wat ik er mee moet als het af is, maar da's onbelangrijk. De reis is hier het belangrijkste en ik heb er lol in, de eindbestemming is slecht een bijzaak.

En ja, het is een rare hobby. Mijn vrouw moest een beetje gniffelen. Ik voel niet zoveel verbintenis met de ietswat wereldvreemde mannen die ik tegenkom in de bouwpakkettenwinkel. Maar misschien krijg ik dat wel. Ik ben natuurlijk ook een groot jongetje. En dankzij mijn kids ontdek ik steeds vaker dat ik er dan ook maar gewoon aan moet toegeven. Echte Grote Mensen beginnen natuurlijk ook geen verhalen*laboratorium...

Patz


maandag 15 augustus 2011

De Perfect Storm in Boekenland


Zoals veel van jullie weten maak ik verhalen. De meeste verhalen komen op dit moment uit in de vorm van boeken. En daarmee ontkom ik niet aan de paniek die nu heerst in het boekvak. Winkeliers, uitgevers, auteurs en wat al niet meer vallen over elkaar heen. Het vakblad voor de boekbranche staat wekelijks vol met paniekverhalen en steeds meer sluiten boekhandels en uitgevers de deuren. De paniek bestaat uit een aantal ontwikkelingen. Je zou kunnen zeggen dat er een 'perfect storm' heerst in het boekvak. Ik zal proberen uit te leggen uit wat voor factoren deze perfect storm is ontstaan.

Allereerst; we hebben te maken met een daling van de boekverkoop. Dat heeft alles te maken met de invulling van onze vrije tijd. Vroeger was er het boek, de kerk, 2 TV-netten en af en toe een potje ganzenbord, nu we hebben 450 tv-kanalen, we hebben 5 spelcomputers, internet, iphones etc etc. Gevolg; we zijn minder gaan lezen. Logisch natuurlijk.

En we zijn er nog lang niet; er zijn namelijk ook nog eens een paar hele grote internetwinkels bijgekomen. Deze internetwinkels verkopen nagenoeg alle boeken die de boekhandel ook verkoopt. Sterker nog, ze hebben door een slimme truc de beschikking over nagenoeg alle boeken die uitkomen. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ze meer boeken verkopen dan de gemiddelde boekhandel. Ze zijn 24 uur per dag open en de meeste boeken heb je binnen een dag in huis. Nu kun je -inmiddels- bij de gewone boekhandel ook een boek bestellen die je na 24 uur in huis hebt maar da's een beetje mosterd na de maaltijd; je gaat inmiddels naar de gewone boekhandel om NU een boek te kopen, je gaat op internet een boek kopen als je geen haast hebt.

Maar er is meer. We zijn niet alleen minder gaan lezen, we hebben ook met elkaar besloten dat we geen zin meer hebben om uren een boek te gaan uitzoeken. Dus niks meer urenlang in boekenwinkels op jacht gaan naar dat ene mooie boekje, gewoon gelijk naar de top 10 vooraan in de winkel. Resultaat; bestsellers verkopen meer. Niet bestsellers (95% van de boeken) verkopen nog minder.

En nu zijn de uitgevers aan de beurt om in paniek te raken. Want je zal maar je boterham verdienen met 300 redelijk lopende titels maar geen grote bestseller hebben. Dan heb je niet alleen last van de algemene daling van de boekverkoop, dan heb je ook te maken met het feit dat niemand jouw boeken meer koopt. Maar de boekhandel heeft ook last van deze ontwikkeling; wat dacht je van al die postkantoor-sigaretten-snoep-en-magazines-winkel op de hoek die nu ook die 10 bestsellers hebben liggen? En wat dacht je van die grote boekwinkels die 300 vierkante meter boeken hebben staan waar steeds minder mensen naar kijken?

En nee, we zijn er nog niet. In het spoor van de muziekindustrie hebben ze nu ook apparaatjes -zo groot als een pocketboek- gemaakt die wel 10.000 boeken kunnen bevatten. Dus weg boekenkast, en weg die tas vol met boeken voor op vakantie. Een bevrijding voor de meeste consumenten, die paar papier-fetisjisten niet meegerekend.

Wat het gevolg; er verschijnen digitale boeken. Zeg maar Word bestanden (maar dan net ff anders). En deze worden ook via internet verkocht. Niet via de traditionele boekhandel? Nope. Die slag hebben ze gemist. Handige internetjongens en partijen als Apple hebben zich grootschalig op deze nieuwe handel gestort. Natuurlijk zijn er mensen die roepen dat muziek heel wat anders is dan boeken en dat er altijd papieren boeken zullen blijven bestaan (vanwege nostalgie, onhandig die batterijen, etc etc). Ik heb geen idee of die mensen gelijk hebben maar ze doen me wel een beetje denken aan monniken die riepen dat handgeschreven boeken altijd zouden blijven bestaan.

Maar nu zijn er ook -net zoals in de muziek- piraten. Mensen die een digitaal boek kopen en die daarna het aan 100.000 mensen weggeven. En die 100.000 mensen geven het weer aan 100.000 mensen. Helemaal voor niks. Gewoon omdat het kan. Vroeger gaf je ook wel eens een boek aan een buurman mee, nu geef je een boek aan 100.000 buurmannen mee. Gevolg; Traditionele boekhandel pist naast de pot, internetboekhandel pist naast de pot en de uitgever pist ook naast de pot. Boekverkoop is minder, en nu geven piraten ook nog eens massaal boeken gratis weg!

En mensen pakken het -net zoals bij muziek- massaal op. Gratis of betalen? De keuze is simpel. Is het diefstal? Ja. Maak de consument zich daar erg druk over; nee. Nu is het in Nederland nog zo dat de verkoop van die boek-apparaatjes nog niet echt heel groot is, aan de andere kant van de grote oceaan zien we wel degelijk dat het daar behoorlijk aanslaat. En met zoveel voordelen is het natuurlijk een kwestie van tijd voor de consument massaal aan de ebook gaat.

Al deze factoren hebben ervoor gezorgd dat er een perfect storm is ontstaan. Met huizenhoge golven van paniek. Er zijn boekmensen die alle paniek maar onzin vinden en er zijn boekmensen die al gillend rondrennen en roepen dat de wereld naar de klote gaat. Er zijn kampen ontstaan, Boekhandel gooien modder naar uitgevers, Uitgevers zeggen dat de boekhandel sukkels zijn, en auteurs worden boos op hun uitgevers. Online forums worden vol-gediscussieerd en dreigmailtjes gaan heen-en-weer.

Natuurlijk werken er mensen aan oplossingen. Maar alle oplossingen die tot nu toe zijn bedacht maken slachtoffers. Er gaan mensen hun baan verliezen. Er gaan winkels en uitgeverijen dicht. Er is geen oplossing zonder pijnlijke operatie. Heb ik een oplossing? Nee. Die heb ik niet.

Mensen vragen me wel eens of ik bang ben. Bang zijn voor deze ontwikkelingen is bang zijn voor slecht weer. Je kan er namelijk niets aan doen. Gelukkig maak ik verhalen, en kan ik die verhalen kwijt in de vorm van boeken, films, games, speelgoed, speelparken, etc Ik zou pas echt een probleem hebben als mensen geen behoefte meer hebben aan verhalen. Maar dat hebben ze wel. Dat blijft. Dat uitdaging voor mij is het bedenken van de juiste verhalen-drager. En als het uiteindelijk geen drager meer veilig is kan ik altijd nog langs de deuren gaan om verhalen te komen vertellen. Voor een stuk brood en een glas bier. Zoals mijn collega verhalenvertellers dat al voor de middeleeuwen deden.

Patz

ps. Dit is mijn analyse. Het zou zomaar kunnen zijn dat ik het helemaal mis heb. En dat mensen daar weer heel boos over worden. Alles ligt namelijk nogal gevoelig. Dus bij deze vast; sorry en ik zal het nooit meer doen. Of zo.

zaterdag 13 augustus 2011

Your own story

Mooie quote uit film 'Rango'; No man can walk out on his own story

So true...

Patz

vrijdag 12 augustus 2011

Op zoek naar antwoorden

Niet dat ik een oude man ben hoor. Maar ik ontdek wel steeds meer dat hoe ouder ik ben, hoe minder goed ik antwoorden op alles heb. Je zou juist zeggen dat het andersom zou zijn. Hoe ouder je bent, hoe meer je geleerd hebt, hoe zekerder je bent van je antwoorden.

Maar het is juist het tegenovergestelde.

Ik heb wel eens horen zeggen; 'hoe ouder, hoe milder'. Volgens mij is dat niet waar. Je word niet milder, je ziet in dat er voor iedere vraag verschillende antwoorden mogelijk zijn. En dat niet alleen. Je ontdekt zelfs dat er niet 1 waarheid bestaat. Dat waarheid vaak een kwestie is van context en perspectief. Wat voor mij waar is hoeft voor een ander helemaal niet waar zijn.

Meer mensen kunnen gelijk hebben. Terwijl ze toch echt wat anders zeggen.


Eigenlijk maakt meer kennis alles veel complexer. En gebrek aan kennis maakt alles simpel.


Soms is het heerlijk om te voelen dat er meer antwoorden op een vraag mogelijk zijn. Maar soms is het behoorlijk lastig. Zoals bij het bedenken waar je over 3 jaar wil zijn. Dan zou ik het liefst weer die Patz zijn die dacht dat er een goede en een verkeerde manier was.


Patz


donderdag 4 augustus 2011

Verboden!!


Ik heb iets met 'verboden gebied'. Als kind had ik dat al. Nog niet bewust van de reden dat iets tot 'verboden toegang' was verklaard klom ik met vriendjes over- of onder- hekken door om eens een kijkje te gaan nemen. Vooral borden waar ook nog eens een vette afbeelding van een herdershond te zien was waren favoriet. Dat betekende namelijk dat het iets met 'soldaten' te maken had.

Militaire oefenterreinen waren het jongetjes-walhalla. Niet alleen was het VET verboden terrein, het stond vaak vol met oude bunkers en je kwam thuis met een zak vol granaatscherven of afgeschoten kogelhulzen. En natuurlijk was er nooit een soldaat te zien. Ook de 'beloofde' waakhonden waren nergens te bekennen.

Ik mis de terreinen in Nederland. Ze zijn er namelijk niet meer. Alles is opgeruimd en gesaneerd. Geen kogelhuls meer te vinden. Alle bunkers zijn dichtgemetseld of gewoonweg verwijderd. En staat er een mooie vinex wijk op. Dag verboden terrein. Dag avontuur.

Afgelopen vakantie liepen we in Frankrijk tegen zo'n verbodsbord op. Niet helemaal spontaan natuurlijk; papa had zijn huiswerk namelijk gedaan. Dit gebied was formeel gezien verboden terrein, alleen wist ik dat het leger er al 10 jaar lang niet langskwam.

Het was superspannend. Met enige twijfel kropen mijn jongens onder de verlaten spoorboom door. Het was immers verboden terrein.



Maar wat was het geweldig! Niet alleen stikte het van de bunkers die allemaal nog open waren en waarvan de sporen van de Duitse soldaten nog te zien waren, af en toe vonden we gebruikte kogelhulzen die nu als kostbare relikwieƫn in hun kamer staan.

Het mooiste was de ontdekking van een enorme bunkertoren midden in een bos. Alsof we een tempel hadden gevonden in de oerwouden van het amazonegebied doemde het volkomen verlaten bunkerfort op. Zelfs mijn hart klopte in mijn keel.



Vol verwondering liepen we als ontdekkers rond. En af en toe doken we weg omdat we misschien wel iemand hoorde. En na een paar uur kropen we weer onder de spoorboom door. Opgelucht dat we niet waren opgepakt en met een kop vol ontdekkingen en avontuur.

Patz