Mijlpaal zonder toeters-en-bellen

Toen ik CircusPatz begon had ik voor ogen dat ik middelvrij verhalen zou gaan bedenken. Simpel gezegd, ik start bij een verhaal en daarna ga ik wel nadenken over hoe we het verhaal naar buiten gaan brengen. Eigenlijk zou je na het bedenken van het verhaal opzoek moeten gaan naar het podium dat het best bij het verhaal zou passen. Logisch eigenlijk.

In de praktijk liep het wat anders. Ik kreeg de kans om met een geweldige partner samen te werken; A.W.Bruna Uitgevers. Dat betekende wel dat -naast een avonturenkoffer, een Tekenzakrugzak en een luisterboek- de focus wel op boeken lag.

Helemaal geen probleem natuurlijk.

Vandaag bedacht ik me plots dat we langzaam maar zeker van deze papieren-boek koers af beginnen te rollen. In mijn productieschema van de aankomende maanden stonden vier verschillende media; Een papieren boek, een app, een film/tvserie en een echte ruimte (het Verhalen*laboratorium en de Verhalen*school). Hoe middelvrij kan je verhalen vertellen?

Soms voelen mijlpalen aan als mijlpalen met champagne, soms voelen ze aan als een ingeving. Een constatering. Waarbij eigenlijk toeters en slingers horen, maar nu beperkt blijven tot een glimlach. Maar wel zo eentje die je tot in je tenen voelt.

Patz

Niet mijn verhaal

Soms zien dingen er anders uit dan het echt is. Kijk eens naar de foto hierboven. Een buitengewoon controversiële foto van Thomas Hoepker, gemaakt op 9/11. Het laat een groep jonge mensen zien die, terwijl de Twin Towers op de achtergrond in brand staan, relaxed met elkaar kletsen.

Deze foto was zo controversieel, dat de fotograaf de foto toen niet wilde publiceren.

Hoepker's vertelde bij de foto het verhaal over de -move on- mentaliteit van de amerikanen. De mensen op de foto waren alweer verder gegaan met hun leven. 'Er was niks mis met deze mensen ' vertelde hij, 'ze waren al verder gegaan met hun leven'. Een misschien schokkende, maar begrijpbare constatering.

Ik moest ogenblikkelijk terugdenken aan een documentaire waar ik behoorlijk dichtbij aanwezig was geweest.

Beeld uit de docu van Marco Zuilhof 'It's Magic Times'

Rond 2000 werkte ik als conceptmaker bij MagicMinds. Het was een tijd dat alles niet groot genoeg kon en dat ambities de vrije ruimte kregen. Ook bij dit bedrijf. We waren anders, we gingen anders met elkaar om dan iedereen om ons heen gewend was. We waren zo anders dat een documentairemaker ons een jaar lang volgde. Een jaar waarin alles veranderde en het eens zo prachtige bedrijf Magicminds failliet ging. En allemaal gevolgd door een cameraploeg.

Deze mensen wilde dat verhaal vertellen. En wij wilde dat het verhaal verteld zou worden. Alleen hadden we toen nog niet door dat je van een situatie wel 100 verschillende verhalen kan maken of kan zien. En dat zonder kwade wil.

De mensen op de foto van Hoepker hebben altijd ontkent dat ze er relaxed bijzaten. Ze waren in shock en bespraken wat voor gevolgen de aanslag zou hebben om hun leven. Een aantal elementen in het beeld suggereren anders. Tel daarbij op het verhaal dat Hoepker wilde vertellen en er ontstond een nieuwe realiteit. Een combinatie van een aantal beeldelementen en het verhaal van de maker.

De documentaire over MagicMinds deed precies hetzelfde. Ik was geshockeerd door wat ik op de tv zag. Het vertelde een verhaal dat ik niet zo had meegemaakt. Wij speelde een rol in een verhaal van iemand anders. Het was geen manipulatie, het was geen kwade wil. Het waren een aantal beeldelementen en het verhaal van de maker. Een grappig en opmerkelijk verhaal, maar niet het verhaal dat ik had meegemaakt.

En weet je wat het mooiste van dit alles is? Dat beide verhalen waarschijnlijk waar zijn. Er bestaat geen 'waar' verhaal. Het is slechts het verhaal dat je zelf wil vertellen.

Patz

PS. Mooi artikel over de foto van Hoepker op http://apps.facebook.com/theguardian/commentisfree/2011/sep/02/911-photo-thomas-hoepker-meaning

Lees meer over de docu 'its Magic Time' op http://www.filmfestival.nl/nl/films/its-magic-time